Cuộc sống hiện đại quay cuồng với công việc, deadline, mạng xã hội và hàng tá thông tin ập đến mỗi giây. Đôi khi, chúng ta cảm thấy như mình đang bị cuốn trôi. Theo thời gian, điều này sẽ bào mòn năng lượng, khiến tâm trí mệt mỏi và cơ thể rệu rã.
Cậu có nhận ra mình đang sống như vậy không? Nếu có, thì đã đến lúc cậu thử tìm đến Chánh niệm (Mindfulness).
Chánh niệm là gì?
Chánh niệm không hề tâm linh như nhiều người vẫn nghĩ. Nó chỉ đơn giản là khả năng chú tâm hoàn toàn vào khoảnh khắc hiện tại, một cách không phán xét. Hay nói cách khác, cậu không để tâm trí lang thang về những gì đã qua hay những gì sắp tới, mà chỉ tập trung vào những gì đang diễn ra ngay bây giờ như: hơi thở, cảm giác cơ thể, âm thanh xung quanh, hoặc hành động cậu đang làm.
Nghe có vẻ dễ nhưng giữa dòng chảy bộn bề, việc giữ tâm trí tập trung ở hiện tại lại là một thử thách. Tuy nhiên, cũng giống như cơ bắp, khả năng chánh niệm có thể được rèn luyện. Và tin tốt là chúng ta không cần phải dành hàng giờ thiền định để đạt được lợi ích của nó.
Chỉ 5 phút mỗi ngày cũng có thể tạo nên sự khác biệt đáng kinh ngạc.
Tại sao người bận rộn cần đến Chánh niệm?
Khi thực hành chánh niệm, cậu sẽ:
Giảm căng thẳng và lo âu. Giúp reset lại tâm trí, đưa cậu ra khỏi vòng xoáy của những suy nghĩ tiêu cực.
Cải thiện sự tập trung. Khi ít bị xao nhãng, cậu làm việc hiệu quả hơn và ít mắc lỗi hơn.
Nâng cao sức khỏe tinh thần. Giúp cậu nhận diện và quản lý cảm xúc tốt hơn, tăng cường sự bình tĩnh và lòng trắc ẩn.
Tăng cường khả năng giải quyết vấn đề. Khi tâm trí tĩnh lặng, cậu dễ dàng nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ và đưa ra quyết định sáng suốt hơn.
Tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn. Cậu sẽ học cách trân trọng những điều nhỏ bé và cảm nhận cuộc sống sâu sắc hơn.
Cách thực hành
Cậu có thể tích hợp chánh niệm vào bất kỳ khoảnh khắc nào trong ngày. Dưới đây là một số bài tập đơn giản mà chúng ta có thể áp dụng ngay lập tức:
1. Chánh niệm với hơi thở (2-5 phút)
Đây là bài tập cơ bản nhất và hiệu quả nhất để bắt đầu.
- Hãy tìm một nơi yên tĩnh. Ngồi thẳng lưng trên ghế hoặc sàn nhà, hai chân đặt thoải mái, tay đặt nhẹ trên đùi.
- Đóng hoặc hé mắt, tùy theo sự thoải mái của cậu.
- Tập trung vào hơi thở, đưa sự chú ý của cậu vào cảm giác của hơi thở khi nó đi vào và đi ra khỏi cơ thể. Cậu có thể cảm nhận luồng khí ở cánh mũi. Hoặc cảm nhận sự lên xuống của bụng hay lồng ngực.
- Để ý những suy nghĩ. Khi tâm trí cậu bắt đầu lang thang (và nó sẽ làm vậy, đó là điều bình thường), hãy nhẹ nhàng nhận biết suy nghĩ đó, rồi từ từ đưa sự chú ý trở lại hơi thở. Đừng phán xét bản thân, chỉ đơn giản là đưa tâm trí trở về ngôi nhà của nó.
- Thực hành khoảng 2-5 phút mỗi sáng hoặc bất cứ khi nào cậu cảm thấy căng thẳng.
2. Chánh niệm khi đi bộ (5 phút)
Một cách tuyệt vời để kết hợp vận động và chánh niệm.
- Chọn một đoạn đường ngắn. Có thể là hành lang văn phòng, đường đi bộ gần nhà, hoặc thậm chí là đi lại trong phòng.
- Tập trung vào cảm giác. Chú ý đến cảm giác của bàn chân khi chạm đất, nhấc lên, đặt xuống. Cảm nhận sự chuyển động của cơ thể, không khí chạm vào da, âm thanh xung quanh.
- Di chuyển chậm rãi. Không cần vội vã. Chỉ đơn giản là cảm nhận từng bước chân.
3. Chánh niệm khi ăn/uống (2-5 phút)
Biến một hoạt động hàng ngày thành một bài tập chánh niệm.
- Chọn một món ăn/đồ uống nhỏ. Ví dụ: một miếng trái cây, một tách trà/cà phê.
- Dùng mọi giác quan:
- Nhìn: Quan sát màu sắc, hình dạng, kết cấu.
- Ngửi: Hít hà mùi hương của nó.
- Chạm: Cảm nhận độ nặng, độ mềm, độ ấm/lạnh.
- Ăn/uống: Cảm nhận hương vị tan chảy trong miệng, kết cấu khi nhai, và cảm giác khi nuốt.
- Ăn chậm rãi. Đừng vội vàng. Hãy thực sự thưởng thức từng khoảnh khắc.
4. Chánh niệm trong các công việc hàng ngày (1-2 phút)
Cậu có thể thực hành chánh niệm ngay cả khi làm những việc thường ngày như:
- Rửa tay. Cảm nhận nước chảy, mùi xà phòng, sự chà xát của bàn tay.
- Đánh răng. Tập trung vào cảm giác của bàn chải, vị kem đánh răng, chuyển động của tay.
- Pha cà phê/trà. Chú ý đến âm thanh, mùi hương, sự thay đổi của nước.
Một vài mẹo nhỏ để tạo thói quen Chánh niệm
Bắt đầu từ từ. Đừng cố gắng quá sức. 5 phút là đủ để cậu bắt đầu làm quen.
Kiên nhẫn. Tâm trí cậu sẽ xao nhãng, đó là điều hoàn toàn bình thường. Điều quan trọng là cậu nhận ra và nhẹ nhàng đưa nó trở lại.
Biến nó thành thói quen. Đặt lịch nhắc nhở hàng ngày, hoặc gắn chánh niệm vào một hoạt động cố định (ví dụ: ngay sau khi thức dậy, trước khi ăn trưa).
Không phán xét. Chánh niệm không phải là về việc làm đúng hay làm sai, mà là về việc nhận biết và chấp nhận mọi thứ như nó vốn có.
Hãy nhớ rằng
Chánh niệm không phải là một giải pháp thần kỳ giúp cậu loại bỏ mọi khó khăn, nhưng nó chắc chắn sẽ là một công cụ mạnh mẽ giúp cậu trang bị tốt hơn để đối mặt với những thách thức. Chỉ với 5 phút mỗi ngày, chúng ta đã có thể bắt đầu hành trình tìm lại sự bình yên và cân bằng cho tâm trí mình.
Cậu sẽ thử cùng tớ chứ?